Lichamelijke gezondheid – toegankelijke tekst

Als gevolg van de coronacrisis is de levensverwachting voor het eerst in jaren lager dan in voorgaande jaren. Heeft dit effect op hoe inwoners hun lichamelijke gezondheid ervaren?

Vergrijzing en (ouderdoms)ziekten

Zelfs met een dalende levensverwachting zet de vergrijzing door. Tussen 2020 en 2040 neemt het aantal 65-plussers met 1,4 miljoen toe. In 2040 is naar schatting 26 procent van de bevolking 65-plusser, waarvan een derde ouder is dan 80 jaar. De vergrijzing gaat gepaard met meer (ouderdoms)ziekten. Het percentage mensen dat bij de huisarts geregistreerd staat met een of meerdere chronische aandoeningen, stijgt naar verwachting van 57% (9,9 miljoen) in 2018 naar 60% (11,4 miljoen) in 2040, bron 1 en 2.

Nek- en rugklachten, infecties van de bovenste luchtwegen en artrose meest voorkomende aandoeningen in Nederland

In 2018 kwamen nek- en rugklachten het meeste voor in Nederland, gevolgd door infecties van de bovenste luchtwegen en artrose. Deze ranglijst is gemaakt op basis van cijfers van zorgregistraties, bron 3.

Top 3 van de meest voorkomende aandoeningen in Nederland in 2018

Nek- en rugklachten, 2.064.900 inwoners
Infecties van de bovenste luchtwegen, 2.056.200 inwoners
Artrose, 1.467.200 inwoners

Meer dan de helft van de bevolking heeft een of meer chronische aandoeningen

In 2019 hadden 9,9 miljoen Nederlanders een of meer chronische aandoeningen. Dit is ongeveer 57% van de Nederlandse bevolking. In 2016 was dit nog 34%. Van de vrouwen lijdt 60% aan een chronische aandoening, tegenover 54% van de mannen. De kans op een chronische aandoening neemt toe met de leeftijd. Meer dan 95% van de 75-plussers heeft minimaal één chronische aandoening, bron 4.

Ervaren gezondheid

Tevredenheid lichamelijke gezondheid

Veel Nederlanders ervaren een goede lichamelijke gezondheid. Dit neemt wel af met de leeftijd. In 2020 is 78,5% van de Nederlanders tussen de 18 en 24 jaar tevreden over zijn/haar lichamelijke gezondheid, tegenover 59,3% van de 75-plussers. Opvallend is dat mensen tussen de 65 en 74 jaar meer tevreden zijn over hun lichamelijke gezondheid dan mensen tussen de 55 en 64 jaar, bron 5.

Percentage van de bevolking dat tevreden is met de lichamelijke gezondheid op 1 januari 2020

Totaal: 69,8%
Mannen: 71,7%
Vrouwen: 67,9%

Per leeftijdsgroep, mannen en vrouwen samen:

18-24 jaar: 78,5%
25-34 jaar: 78%
35-44 jaar: 72,1%
45-54 jaar: 67,5%
55-64 jaar: 63,8%
65-74 jaar: 68,7%
75+ jaar: 59,3%

Kinderen in de regio Zaanstreek-Waterland ervaren een goede gezondheid

Van de kinderen tot 12 jaar ervaart 97% in 2020 een goede gezondheid. Dit is iets toegenomen vergeleken met 2012 (95%) en 2016 (96%). De tevredenheid is wel lager in gezinnen met praktisch opgeleide ouders (94%), gezinnen waar het kind niet bij beide ouders woont (95%) en gezinnen die moeilijk rondkomen (93%), bron 6.

Ervaren gezondheid van kinderen tussen 0 en 12 jaar in Zaanstreek-Waterland in 2020

Gemiddelde ervaren gezondheid in de regio Zaanstreek-Waterland, 97%
Gemiddelde ervaren gezondheid als beide ouders praktisch zijn opgeleid, 94%
Gemiddelde ervaren gezondheid als het kind niet bij beide ouders woont, 95%
Gemiddelde ervaren gezondheid als de ouders moeite hebben met rondkomen, 93%

Volwassenen in Zaanstreek-Waterland ervaren een betere gezondheid dan in voorgaande jaren

Ook volwassenen tussen de 18 en 65 jaar ervaren een betere gezondheid. Volgens de Gezondheidsmeter Volwassenen en Senioren ervaart 83% in 2020 een (zeer) goede gezondheid. Dit is een significante stijging ten opzichte van 2012 (79%) en 2016 (80%). Daarnaast hebben minder volwassenen in 2020 een of meer chronische aandoeningen dan vier jaar geleden (van 30% in 2016 naar 28% in 2020). Dit is nog wel 1% hoger dan in de rest van Nederland. Volwassenen ervaren ook minder beperkingen door gezondheidsproblemen (van 29% in 2016 naar 24% in 2020), bron 7.

Vrouwen lijden vaker aan een of meer chronische aandoeningen dan mannen (30% versus 25%). Zo hebben vrouwen vaker een gehoor-, gezichts- en/of mobiliteitsbeperking dan mannen (13% versus 9%), bron 7. Verder valt op dat niet-westerse inwoners significant vaker een gehoor-, gezichts- en/of mobiliteitsbeperking dan westerse inwoners (21% versus 8%). Niet-westerse inwoners ervaren ook vaker beperkingen in het dagelijks leven vanwege gezondheidsproblemen (28% versus 23%), bron 8.

Lichamelijke gezondheid van volwassenen in Zaanstreek-Waterland tussen 2012 en 2020

2012

79% van de inwoners tussen de 18 en 65 jaar

2016

80% van de inwoners tussen de 18 en 65 jaar ervaart een goede gezondheid
29% is (ernstig) beperkt door problemen gezondheid
30% heeft één of meer chronische aandoeningen

2020

83% van de inwoners tussen de 18 en 65 jaar ervaart een goede gezondheid
24% is (ernstig) beperkt door problemen gezondheid
28% heeft één of meer chronische aandoeningen

Meer senioren in Zaanstreek Waterland ervaren hun gezondheid als (zeer) goed

Volgens de Gezondheidsmeter Volwassenen en Senioren ervaart 66% van de senioren in de regio in 2020 een (zeer) goede gezondheid. Dit is een flinke stijging vergeleken met 2012 (62%) en 2016 (61%). Het aantal senioren met een chronische aandoening is met 51% gelijk gebleven. Het aantal senioren dat beperkingen ervaart door problemen met hun gezondheid is gedaald van 50% in 2016 naar 48% in 2020, bron 9.

Vrouwelijke 65-plussers hebben in 2020 vaker beperkingen dan mannelijke 65-plussers (51% versus 44%). Zo hebben vrouwen vaker een gehoor-, gezichts- en/of mobiliteitsbeperking dan mannen (31% versus 20%), bron 9. Niet-westerse senioren hebben vaker last van chronische aandoeningen dan westerse senioren (62% versus 50%). Ook hebben ze vaker een gehoor-, gezichts- en/of mobiliteitsbeperking dan westerse senioren (44% versus 25%), bron 8.

Lichamelijke gezondheid van senioren 65+ in Zaanstreek-Waterland (2012-2020)